Het dimmen van LED
LED dimmen niet zo eenvoudig als een gloeilamp dimmen. Je loopt tegen verschillende problemen op. Ook voor ons bij HOOGSPOOR is het niet altijd even makkelijk. Maar gelukkig hebben we een aantal oplossingen ons eigen gemaakt voor verschillende problemen.
Als eerste is het belangrijk om vast te stellen of dat we het hebben over LED met een driver, of een LED zonder driver. De LED met een driver is vaak het makkelijkste te dimmen. De 230V LED, vaak halogeen vervangers is een stuk problematischer om te dimmen.
LED met drivers
De meest eenvoudige en makkelijkste te dimmen LED zijn de LED s waarbij er gebruik gemaakt is van een LED chip waarbij er een aparte driver wordt gebruikt. Deze drivers zijn veelal aparte kleine kastjes welke tussen de voeding en de LED wordt geplaatst. Dit is te vergelijken met halogeen 12v trafo’s welke in het verleden veel werden gebruikt. In de driver zit elektronica welke zorgen dat de LED goed functioneert. Deze drivers kun je ook in een dimbare vorm krijgen. De driver bepaald dus of de LED dimbaar is of niet.
De driver welke gebruikt zijn, zijn er in verschillende vormen. Bij de meeste drivers zit het werkelijke dim elektronica in de driver zelf. De “dimmers” in de muur zijn niet meer dan een bediening van de elektronica in de driver. Dit geldt voor de dimprotocollen Dali, 1-10V, 0-10V en push dim. Deze dimprotocollen hebben allemaal een andere dimmer element in de muur nodig. Dit gaat van een speciale dimmer tot aan een gewone pulse schakelaar. Wel is het belangrijk om te weten dat de schakeling ofwel de bedrading van deze dimprotocollen anders is dan de standaard schakelaar of dimmer bedrading. Het is dus belangrijk dat u voordat u gaat verbouwen of bouwen in uw huis de beslissing maakt welke spot u wil en welke drivers u daarbij aanschaft. Met name het protocol is hierbij van belang. Deze bepaald hoe de bedrading moet worden gelegd en welk bedieningselement u nodig heeft. Deze dimprotocollen of manieren van dimmen zijn de beste manier waarop LED gedimd kan worden.
Voor de consumentenmarkt en voor bestaande situaties zijn er ook LED drivers welke gedimd kunnen worden met een traditionele dim technologie. Dus een dimmer waarmee je ook gloeilampen en halogeen lampen kunt dimmen. Deze manier van dimmen is niet slecht, maar heeft zijn beperkingen. Met name hoe ver de LED lamp gedimd kan worden heeft een grotere beperking bij de triac dimbare drivers. Ook is de afstemming van de dimmer en de driver van belang, De dimmer achter een driver, welke een elektronisch element is, is gevoeliger voor storing. Het wisselen van de dimmer om deze goed samen te laten werken met de drivers kan noodzakelijk zijn.
De driver fabrikanten brengen vaak lijsten uit waarbij ze testen welke fase dimmers goed functioneren met de betreffende drivers. Sommige geven daarbij ook aan in welke mate de LED unit knippert en hoe ver de LED unit gedimd kan worden (%) en in welke mate de drivers geluid maken. Zo kan er een optimale keuze gemaakt worden mbt de dimmers.
Helaas is de keuze niet altijd zwart wit. In de praktijk merken we dat ook dimmers welke niet op de lijst staan uitstekend kunnen werken met de betreffende driver. Ook merken we dat in de ene elektrische installatie de componenten anders kunnen reageren als in een andere installatie. We merken in de praktijk dat we geen 100% fail safe combinatie kunnen maken. Wel hebben we de ervaring om de best mogelijke fase dimbare driver te gebruiken in combinatie met een dimmer welke in 99% van de gevallen goed werkt.
Ons advies is om zoveel mogelijk dali dimbare drivers te gebruiken. Helaas zijn deze wel iets duurder dan de andere drivers. Ook moet het nog mogelijk zijn met de bedrading en het leggen van de pijpen.
LED vervangers
Het dimmen van LED vervangers is een stuk gecompliceerder. De 230V LED vervangers zijn het makkelijkste te dimmen. De LED vervangers waar een trafo bij betrokken is een stuk complexer.
230V LED vervangers
De LED vervangers welke werken op 230V zijn het minst moeilijk te dimmen van de LED vervangers. De complicerende factor van de trafo is hierbij niet aanwezig. Het belangrijkste is om LED vervangers te gebruiken welke ook werkelijk dimbaar zijn. Het volgende probleem is dat de dimmer ook geschikt moet zijn. Veel dimmers beginnen pas v.a. 40 of 60W te functioneren. Een LED lamp dimmen welke bijvoorbeeld 5W is geeft gegarandeerd problemen. Maar ook niet alle dimmers werken goed samen met de dimbare LED lampen ookal kan deze het lage vermogen aan. Vaak brengen de LED lampen fabrikanten lijsten uit waarbij ze een aantal dimmers uitproberen welke goed samenwerken met de betreffende LED lampen.
Helaas is er geen garantie dat het allemaal gesmeerd gaat met het dimmen. In de praktijk hebben we de ervaring dat wanneer het bij de ene klant werkt, het geen garantie is dat het werkt bij de andere klant. Uitproberen en testen is het advies.
12V LED vervangers
De 12V LED vervangers hebben een complicerende factor. De trafo maakt het allemaal een slagje moeilijker. De meeste trafo’s welke de laatste jaren zijn gebruikt, zijn elektronische trafo’s. De combinatie van een elektronische dimmer achter een elektronische trafo welke een LED lamp bedrijven, waar ook nog een kleinstukje elektronica is verstopt, maakt het moeilijk om al die elektronica, welke verschillend is per merk, om een goed resultaat te krijgen.
Ondanks de lijsten van de fabrikanten is ook hier het advies, uitproberen. We hebben ook hierbij de ervaring dat wat bij de ene klant werkt, niet altijd hoeft te werken bij een andere klant.
Tips
- Bij 12V LED vervangers kijk van te voren naar de lijst met trafo’s welke geschikt zijn voor deze LED bronnen. Door de problematiek van de zeer veel verschillende trafo’s maakt de fabrikant vaak een lijst met trafo’s welke geschikt zijn. Deze is vaak door de fabrikant op papier gezet en online beschikbaar gesteld.
- Kijk van te voren in de lijst met dimmers welke geschikt zijn. Veelal heeft de fabrikant een lijst gemaakt met geteste dimmers welke geschikt zijn voor de LED vervanger. Vaak staan de gangbare grote merken er op en kunt een geschikte dimmer selecteren welke getest is.
- Investeer in goede LED vervangers. De kwaliteit van de goedkopere type laat vaak te wensen over. Zelfs binnen grote merken zijn verschillende lijnen te krijgen. De duurdere varianten zijn vaak wat verder doorontwikkeld en hebben geavanceerdere elektronica aan boord.
- Kijk goed of de lichtbron wel dimbaar is.
- Kijk of dat de LED vervanger past in het bestaande armatuur
- Gebruik daar waar mogelijk de dali oplossing. Dat voorkomt veel problemen.
Hulp nodig?
Uiteraard willen we je helpen met raad en daad om het probleem van bij Hoogspoor gekochte lichtbronnen te verhelpen. Hiervoor kunt u ook bij Hoogspoor in de showroom komen om daar het probleem te bespreken.
